Εάν κάποιος έλεγε το 2015 σε έναν Οικονομολόγο ότι 2020 η
Αμερική ο υπέρμαχος του ελεύθερου εμπορίου για τουλάχιστον 50 χρόνια θα έκανε
μια στροφή από το ελεύθερο εμπόριο ( Free Trade ), στο Δικαιο Εμποριο (Fair
Trade) θα τον αντιμετωπιζαν με μεγαλο σκεπτισκισμο. Εαν καποιος ελεγε οτι το
2015 οτι το 2020 το πετρελαιο θα εφτανε στην τιμη των 18 δολλαριων το βαρελι
κανενας δεν θα τον πιστευε.
Εαν καποιος ελεγε οτι το 2020, 16 τρισεκατομμυρια ομολογα παγκοσμιως θα διαπραγματευοντουσαν σε αρνητικες τιμες, θα τον αντιμετωπιζαν περιπαικτικα καθως αντικειται σε καθε οικονομικη θεωρια. Εαν καποιος ελεγε οτι το 2020 μια παγκοσμια πανδημια θα παγωνε το συνολο της οικονομικης δραστηριοτητας του πλανητη θα το αντιμετωπιζαν σαν σεναριο επιστημονικης φαντασιας.
Εαν καποιος ελεγε οτι το 2020, 16 τρισεκατομμυρια ομολογα παγκοσμιως θα διαπραγματευοντουσαν σε αρνητικες τιμες, θα τον αντιμετωπιζαν περιπαικτικα καθως αντικειται σε καθε οικονομικη θεωρια. Εαν καποιος ελεγε οτι το 2020 μια παγκοσμια πανδημια θα παγωνε το συνολο της οικονομικης δραστηριοτητας του πλανητη θα το αντιμετωπιζαν σαν σεναριο επιστημονικης φαντασιας.
Καθε ενας απο αυτους τους παραγοντες θα ηταν η απιθανος η
εξωπραγματικος το 2015. Επιπλεον εαν καποιος ελεγε το 2015 οτι ολα αυτα θα
συνεβαιναν ολα μαζι το 2020 ολοι θα του ελεγαν οτι η πιθανοτητα να συμβουν αυτα
ειναι σιγουρα ΜΗΔΕΝΙΚΗ.
Κι όμως το 2020 είμαστε σε αυτό ακριβώς το σημείο.
Ο πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας το
ονομάζει Ριζική Αβεβαιότητα , ο Μπεν Μπερνακι τέως Διοικητής της FED
υποστηριζει οτι βρισκομαστε σε μια Ασυνηθη Αβεβαιοτητα.
Με λιγα λογια τα υπαρχοντα μοντελα οικονομικης προβλεψης δεν
μας ειναι σημερα χρησιμα,. Αυτο συμβαινει διοτι η επιστροφη στην κανονικοτητα
της οικονομικης δραστηριοτητας δεν εξαρταται απο παραγωντες που αφορουν την
αντιμετωπιση της οικονομιας αλλα της απο τον εξωγενη παραγοντα της υγειονομικης
πανδημιας.
Μιας παγκόσμιας πανδημίας η οποία είναι ταυτόχρονα
υγειονομική και οικονομική αφού έχει επηρεάσει αρνητικά την παγκόσμια ζήτηση
των αγαθών, καθώς ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας μένει στο σπίτι του και δεν
καταναλώνει παρά μόνο τα απολύτως απαραίτητα για να επιβιώσει.
Κατα τον ίδιο τροπο έχει επηρεάσει και το πετρέλαιο καθώς η
παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου έχει πέσει κατακόρυφα λόγω της μη μετακίνησης
εκατομυρίων ανθρωπων, ταυτόχρονα
βρισκόμαστε στην μέση ενός πολέμου τιμών πετρελαίου.
Το ίδιο συμβαίνει και με την παραγωγή αγαθών, υπάρχει ένα συστημικό πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα παγκοσμίως. Η οικονομία της Κίνας, και η αλυσίδα του εφοδιασμού προϊόντων, για ένα διάστημα βρισκόταν στον πάγο λόγω του Κοροναιου.
Αυτό είχε επιφέρει σημαντική αρρυθμία σε άλλες χώρες που περιμένουν τα προϊόντα της Κίνας για να παράξουν ένα άλλο τελικό προϊόν και πάει λέγοντας. Το ίδιο συμβαίνει με βιομηχανίες που κλείνουν τώρα στην Ευρώπη καθώς επίσης και στις ΗΠΑ. Ο ιός επηρεάζει αρνητικά τόσο την ζήτηση όσο και την προσφορά αγαθών σε ευρύτερες περιοχές του πλανήτη .
Το σοκ που δέχεται
και το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι τόσο ενδογενές, καθώς έχει να κάνει
με την συστημικό σχεδιασμό της εφοδιαστικής αλυσίδας, όσο και εξωγενές καθώς
εμφανίζει τις αδυναμίες του από έναν παράγοντα που δεν έχει συμπεριληφθεί στις
βασικές παραδοχές του μοντέλου εφοδιασμού.
Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο, όπου μεγάλοι και
σημαντικοί οικονομικοί τομείς τόσο της κατανάλωσης, της βιομηχανίας και των
υπηρεσιών, σταματούν ο ένας μετά τον άλλο σαν ένα παλιρροιακο κύμα λόγω της
απότομης διακοπής της οικονομικής δραστηριότητας.
Εάν σκεφθούμε ότι μια τυπική οικονομία δυτικού τύπου,
στηρίζει το 70% με 80% στην κατανάλωση και τις υπηρεσίες τότε αντιλαμβανόμαστε
ότι η κατάρρευση αυτών των δυο τομέων καθώς επίσης και η σημαντική υποχώρηση
της βιομηχανίας είναι πολύ κακά νέα για την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας το 2020 και το
2021.
Η κινεζική οικονομία είχε μια μείωση της τάξης του 9% στο πρώτο τρίμηνο του 2020, ενώ η αμερικανική οικονομία προβλέπει για το δεύτερο τρίμηνο μια μείωση κατα 24%. Στην Ελλάδα μια μείωση του τουρισμού στο 50% που είναι το καλό σενάριο συν την μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, σημαίνει και πιθανή μείωση του ΑΕΠ στο τέλος του 2020.
Ο μόνος άγνωστος παραμένει το ποτέ θα δοθεί, η δυνατότητα επανεκκίνησης της οικονομίας μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων και όταν θα γίνει αυτό ποια θα είναι η ταχύτητα που θα μπορέσουμε να το κάνουμε, κάτι που θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και από τον ιο .
Η κινεζική οικονομία είχε μια μείωση της τάξης του 9% στο πρώτο τρίμηνο του 2020, ενώ η αμερικανική οικονομία προβλέπει για το δεύτερο τρίμηνο μια μείωση κατα 24%. Στην Ελλάδα μια μείωση του τουρισμού στο 50% που είναι το καλό σενάριο συν την μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, σημαίνει και πιθανή μείωση του ΑΕΠ στο τέλος του 2020.
Ο μόνος άγνωστος παραμένει το ποτέ θα δοθεί, η δυνατότητα επανεκκίνησης της οικονομίας μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων και όταν θα γίνει αυτό ποια θα είναι η ταχύτητα που θα μπορέσουμε να το κάνουμε, κάτι που θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και από τον ιο .
Την ίδια στιγμή που συμβαίνουν αυτά έχουμε να αντιμετωπίσουμε
πέντε μεγάλες προκλήσεις σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο που κάνουν ακόμα
πιο δύσκολο το τοπίο.
1) Τον ταχύτατο τροπο που αναπτύσονται οι τεχνολογικές
ανακαλύψεις και με ποιο τροπο συμμετέχουμε ως κράτος σε παγκόσμιο επίπεδο.
2) Την πλήρη ανατροπή
των δημογραφικών δεδομένων παγκοσμίως
και την μετακίνηση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων.
3) Την απειλή της κλιματικής αλλαγής,
4) Την παγκοσμιοποίηση ,
5) Τις αλλαγές που έχουμε υποστεί σαν κρατική οντότητα και
σαν έθνος ,σε οικονομικό , κοινωνικό , πολιτισμικό, πληθυσμιακό και θεσμικό
επίπεδο τα μνημονιακά χρόνια.
Βρισκόμαστε σε μια παγκόσμια οικονομική μετάβαση, θα
εφαρμοσθεί ένα νέο οικονομικό , αναπτυξιακό και κοινωνικό μοντέλο, χρειάζεται
μια προσεκτική προετοιμασία να μπορέσουμε να επωφεληθούμε από τις ευκαιρίες που
θα ανοιχθούν μπροστά μας το επόμενο διάστημα.
NEWSARCADIA
NEWSARCADIA
